Rạng sáng 18/9 (giờ Việt Nam), sau cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định giảm lãi suất 25 điểm cơ bản, đưa biên độ lãi suất xuống mức 4% – 4,25%. Đây là lần hạ lãi suất đầu tiên trong năm 2025, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách tiền tệ của Mỹ sau gần hai năm giữ lập trường thắt chặt.
Quyết định này được Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) thông qua với tỷ lệ 11 phiếu thuận, 1 phiếu chống, cho thấy sự đồng thuận cao hơn so với lo ngại trước đó về bất đồng nội bộ. Người duy nhất phản đối là Thống đốc Stephen Miran, người cho rằng Fed nên mạnh tay hơn với mức giảm 50 điểm cơ bản để đối phó nguy cơ suy thoái.
Đáng chú ý, biểu đồ dot-plot mới nhất cho thấy đa số thành viên (10/19) kỳ vọng Fed sẽ còn 2 lần cắt giảm nữa trong năm 2025, có thể diễn ra vào tháng 10 và tháng 12. Xa hơn, Fed dự báo sẽ chỉ hạ thêm một lần trong năm 2026 và một lần nữa vào năm 2027, đưa lãi suất dần về ngưỡng 3%, mức được coi là “trung tính dài hạn” – không thúc đẩy cũng không kìm hãm nền kinh tế.
Áp lực lưỡng nan
Bước đi của Fed diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đối mặt thế khó kép: lạm phát chưa hoàn toàn hạ nhiệt, trong khi tăng trưởng có dấu hiệu chững lại. Dữ liệu gần đây cho thấy tiêu dùng hộ gia đình yếu đi, niềm tin người tiêu dùng giảm sút, còn thị trường lao động đã nguội đáng kể so với giai đoạn 2021–2022.
Fed vì vậy buộc phải hành động trong thế “lưỡng nan”: nếu giữ lãi suất cao quá lâu, nguy cơ suy thoái tăng lên; nhưng nếu nới lỏng quá nhanh, lạm phát có thể quay trở lại, đặc biệt khi giá năng lượng và lương thực đang biến động.
Tác động tới thị trường toàn cầu
Ngay sau quyết định của Fed, chứng khoán Mỹ bật tăng, lợi suất trái phiếu chính phủ giảm, còn đồng USD mất giá so với rổ tiền tệ chính. Giới phân tích cho rằng xu hướng “bồ câu” của Fed sẽ mang lại hỗ trợ ngắn hạn cho thị trường tài chính, đặc biệt là các tài sản rủi ro như cổ phiếu và tiền điện tử.
Trên thị trường hàng hóa, giá vàng lập tức tiến sát ngưỡng cao nhất trong 3 tháng, hưởng lợi từ kỳ vọng lãi suất thấp làm giảm chi phí cơ hội nắm giữ kim loại quý. Giá dầu thô cũng có xu hướng đi lên, do triển vọng nhu cầu cải thiện nếu kinh tế Mỹ duy trì được đà tăng trưởng nhờ chi phí vay rẻ hơn.
Đối với các thị trường mới nổi, việc Fed hạ lãi suất giúp giảm áp lực vốn tháo chạy và gánh nặng tỷ giá, mở ra cơ hội thu hút dòng tiền quay trở lại. Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn nếu chu kỳ nới lỏng diễn ra quá chậm hoặc kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái kỹ thuật.
Con đường phía trước
Giới đầu tư hiện đặt cược xác suất cao rằng Fed sẽ tiếp tục cắt giảm thêm ít nhất một lần trong quý IV/2025. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh trong họp báo rằng mọi bước đi đều phụ thuộc dữ liệu kinh tế thực tế, đồng thời cảnh báo “không có lộ trình cố định” trong chính sách lãi suất.
Trong ngắn hạn, xu hướng “bồ câu” của Fed được kỳ vọng sẽ làm dịu căng thẳng tài chính và hỗ trợ tâm lý thị trường. Nhưng về dài hạn, dấu hỏi lớn vẫn là liệu việc cắt giảm lãi suất có đủ để tránh suy thoái trong khi kiểm soát lạm phát thành công hay không.